به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، وقتی می‌خواهید از هیاهوی شهر به مکانی آرامش‌بخش سفر کنید، سفر به کویر بهترین گزینه برای تجربه‌ای متفاوت و لذت‌بخش است.ابیانه نقطه‌‏ای خوش‌منظره و خوش آب‌وهوا و دارای موقعیت طبیعی مساعدی است، در گذشته به بیدستان معروف بوده است، روستایی که در دامنه کوه کرکس در نزدیکی شهرستان نطنز واقع شده است.این روستا را به اعتبار آثار و بناهای تاریخی پرتنوعش باید از زمرهٔ استثنائی‌ترین روستاهای ایران به شمار آورد.ابیانه یکی از کهن‌ترین زیست‌گاه‌های انسانی در حاشیه دشت کویر ایران بوده و کارشناسان قدمت هزار و پانصدساله را برای آن تخمین می‌زنند.آثار و بناهای تاریخی که در ابیانه وجود دارد مربوط به دوره‌های ساسانی، سلجوقی، صفوی و قاجار است، این آثار نشان دهنده قدمت تاریخی این زیست‌گاه انسانی است، شکوه معماری بومی و سرشار از زیبایی این روستا، آن را در شمار نمونه‏‌های کم‌نظیر دیدنی‏های جهان درآورده است.در دورهٔ صفویه هنگامی‌که شاهان صفوی برای ییلاق به نطنز می‏رفتند بسیاری از نزدیکان آن‌ها و درباریان ترجیح می‏دادند در ابیانه اقامت کنند.شمار خانه‌های ابیانه در سرشماری سال 1361 برابر با 500 واحد برآورد شده، این خانه‏‌ها تماماً بر روی دامنه پرشیبی در شمال رودخانه برزرود بنا شده است به‌صورتی که پشت بام مسطح خانه‏‌های پایین‌دست، حیاط خانه‏‌های بالادست را به وجود آورده است و هیچ دیواری هم آن‌ها را محصور نمی‌سازد.ابیانه در وهلهٔ نخست روستایی چندطبقه به نظر می‏آید که در بعضی موارد تا چهار طبقهٔ آن را می‌توان مشاهده کرد.اتاق‌های ابیانه به پنجره‏های چوبی ارس مانند مجهزند و اغلب دارای ایوان‌ها و طارمی‌های چوبی پیش‌آمده مشرف بر کوچه‌های تنگ و تاریک‏اند که خود به‌صورت مناظر جالبی درآمدند.نمای خارجی دیوارهای خانه‏‌های ابیانه با خاک سرخی که معدن آن در مجاورت روستا است پوشیده شده است.ازآنجاکه در دامنه‌های شیب‌دار ابیانه فضای کافی برای ساختن خانه‏‌های موردنیاز وجود ندارد در این روستا چنین رسم شده است که هر خانواده انبار غار مانندی در تپه‏ های یک کیلومتری روستا، در کنار جاده و نرسیده به ابیانه ایجاد کنند.این غارها که در دل تپه‏‌ها حفر شده‏اند و از بیرون تنها درهای کوتاه و محقر آن نمودار است برای نگهداری دام‌ها و نیز آذوقهٔ زمستانی و اشیای غیرضروری مورد استفاده قرار می ‏گیرد.زندگی مردم ابیانه کشاورزی و باغداری و دامداری است که با روش‌های سنتی اداره می‏شود. بیشتر زنان در امور اقتصادی با مردان همکاری دارند البته در گذشته گیوه‌بافی از جمله مشغله‏‌های پردرآمد زن‌های ابیانه بوده است که امروزه تا حدی متروک شده است.مردم ابیانه به سبب کوهستانی بودن منطقه و دور بودن محل آن‌ها از مراکز پر جمعیت و راه‌های ارتباطی، قرن‌ها در انزوا زیسته و درنتیجه بسیاری از آداب‌ورسوم قومی و سنتی و از جمله زبان و لهجهٔ قدیم خود را حفظ کرده‌‏اند.زبان مردم ابیانه فارسی با لهجهٔ خاص ابیانه‌‏ای است که با لهجه‏‌های متداول درجاهای دیگر تفاوت اساسی دارد.

لباس سنتی آن‌ها، هنوز هم میان آن‌ها رواج دارد و در حفظ آن تأکید و تعصب از خود نشان می‏دهند، در مردان شلوار گشاد و درازی از پارچهٔ سیاه و در زن‌ها پیراهن بلندی ازپارچه‏‌های گل‌دار و رنگارنگ است، علاوه بر این، زن‌های ابیانه معمولاً چارقدهای سفیدرنگی بر سردارند.قدیمی ‏ترین اثر تاریخی ابیانه آتشکده‏ای است که مانند دیگر بناهای ده در سراشیبی قرار گرفته است، مهم‏ترین بنا و اثر تاریخی این روستا یک باب مسجد جامع و قدیم‏ترین اثر تاریخی این مسجد منبر چوبی منبت‏کاری آن است که در سال 466 هجری قمری ساخته‌شده است.گفتنی است با فرارسیدن فصل بهار و مطلوب شدن آب‌وهوای کویر، گردشگران داخلی و خارجی سفر به نقاط بکر و منحصربه‌فرد کویر را موهبتی خدادادی می‌دانند که در این سفر، هرچند کوتاه تجربه‌های خوب و ماندگاری را از زندگی در دل کویر فرامی‌گیرند.